سامانه ارز نیما چیست ؟

سامانه ارز نیما چیست ؟

در دنیای سرمایه‌گذاری و بازارهای مالی، اصطلاحاتی وجود دارد که درک صحیح و شناخت کافی از آن می‌تواند برای کسانی که قصد ورود به این نوع بازارها را دارند، موثر و کاربردی باشد. ارز نیمایی یکی از مفاهیمی است که در بازارهای مالی به ویژه در عرصه واردات کالا و صادارت بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع ارز نیمایی با هدف تامین ارز راه اندازی شده و قیمت آن از سوی بانک مرکزی تعیین می‌شود.

ارز نیمایی چیست؟

ارز نیمایی یا همان دلار نیمایی در سامانه الکترونیکی یکپارچه ارز کشور برای تامین ارز مورد نیاز واردات و صادرات توزیع می‌شود. سامانه نیما توسط بانک مرکزی با هدف تسهیل تامین ارز و ایجاد یک فضای یکپارچه برای واردکنندگان و صادرکنندگان راه‌اندازی شده است. در این سامانه متقاضیان خرید و فروش ارز به طور آنلاین درخواست خود را در یک بستر یکپارچه ارسال می‎‌کنند. بانک مرکزی پس از بررسی درخواست‌ها، حواله ارز را صادر می‌کند.

تاریخچه ارز نیمایی

در سال 96 حدود 27 میلیارد دلار سرمایه ارزی از کشور خارج شد. پس از بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که بسیاری از کالاهایی که به عنوان صادرات و واردات ثبت شده بودند، صورت نگرفتند. از سوی دیگر با افزایش شکاف میان ارز دولتی و ارز بازار آزاد در کشور، اوایل سال 1397 بانک مرکزی سامانه‌ای را تحت عنوان نیمایی راه‌اندازی کرد تا بتواند به‌وسیله آن در بازار ارز واردات و صادرات ثبات ایجاد نماید.

ارز نیمایی به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

تمام بازرگانان، تاجران و شرکت‌های تجاری و بازرگانی که تبادلات کالا دارند، می‌توانند از در سامانه نیمایی به خرید و فروش ارز بپردازند.

یکی از مهم‌ترین شرایط ثبت درخواست در سامانه نیمایی، داشتن کارت بازرگانی و عضویت در سامانه تجارت است. واگذاری ارز نیمایی براساس اولویت‌بندی کالاها می‌باشد که توسط بانک مرکزی مشخص شده است.

ارز نیمایی از کجا بخریم؟

متقاضیان تجاری اعم از تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان جهت تامین ارز مورد نیاز باید به ‌صورت آنلاین، درخواست خود را ثبت کنند و با استفاده از صرافی‌های مجاز در این زمینه به مبادلات ارزی خود بپردازند.

این سیستم بر مبنای عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد و در آن کنترل مبادلات ارزی صورت می‌پذیرد. در سامانه ارز نیمایی، واردکنندگان کالا به‌عنوان متقاضی ارز و صادرکنندگان کالا به‌عنوان عرضه‌کننده شناخته می‌شوند تا چرخه مالی و اقتصادی به شکل مستمر انجام شود.

ثبت درخواست ارز نیمایی به روش زیر است:

1- وارد سامانه جامع تجارت به نشانی www.ntsw.ir شوید. در صورتی که برای نخستین بار وارد این سامانه می‌شوید، ثبت نام و اطلاعات فردی خود را وارد نمایید. پس از آن جهت صحت سنجی یک کد اعتبارسنجی به شماره تلفن همراه ارسال می‎‌شود.

2- پس از ثبت نام، به صفحه اول سامانه هدایت می‌شوید. با ورود کد ملی و رمز عبور وارد سامانه جامع تجارت شوید.

3- در قسمت عملیات ارزی، سفارش خود را ثبت نمایید.

4- پس از فرآیند لازم میان بانک مرکزی و وزارت صنعت، پاسخ درخواست به سامانه نیما ارجاع داده می‌شوید. در صورت تایید درخواست، حواله ارز نیمایی صادر می‌شود.

ویژگی‌های ارز نیمایی

  1.  شفافیت: معاملات در سامانه نیما به‌صورت آنلاین و تحت نظارت بانک مرکزی انجام می‌شد.
  2. نرخ متعادل: نرخ ارز نیمایی پایین‌تر از بازار آزاد و بالاتر از ارز دولتی بود.
  3.  امنیت: این سامانه از فعالیت‌های غیرقانونی مانند قاچاق ارز جلوگیری می‌کرد.
  4.  تسهیل تجارت: واردکنندگان و صادرکنندگان می‌توانستند ارز مورد نیاز خود را با شرایط مشخص تأمین کنند.

مفهوم حواله ارز نیمایی

حال به مفهوم حواله ارز نیمایی می‌پردازیم. به زبان ساده حواله به معنی جابه جایی پول به صورت غیر فیزیکی است. حواله ارزی هم به معنای تبادل ارز از یک شخص حقیقی (یا حقوقی) با یک شخص حقوقی (حقیقی) است.

  • ارز نیمایی صرفا به صورت حواله به وسیله صرافی‌های مجاز واسط در سامانه نیما صورت می‌گیرد. یعنی بدان معنا نیست که شما ارز را با نرخ نیمایی به صورت فیزیکی بتوانید دریافت کنید.

بازیگران اصلی در سامانه نیما

  • واردکنندگان: متقاضیان ارز برای واردات کالاها و خدمات
  • صادرکنندگان: عرضه‌کنندگان ارز حاصل از صادرات
  •  صرافی‌ها و بانک‌ها: واسطه‌گران معاملات ارزی
  •  بانک مرکزی: ناظر و سیاست‌گذار سامانه

 

مزایای سامانه نیما

  • شفافیت: ثبت آنلاین معاملات، نظارت را آسان‌تر کرد.
  • کاهش قاچاق ارز: فعالیت‌های غیرقانونی ارزی کاهش یافت.
  • تسهیل تأمین ارز: تجار می‌توانستند ارز را با نرخ مشخص تأمین کنند.
  • رقابت سالم: حضور صرافی‌های متعدد، خدمات بهتری ارائه می‌داد.

معایب و چالش‌ها سامانه نیما

  • تفاوت نرخ با بازار آزاد: اختلاف نرخ نیمایی و آزاد، زمینه‌ساز رانت بود.
  • تأخیر در تخصیص ارز: کاهش عرضه ارز توسط صادرکنندگان، باعث تأخیر می‌شد.
  • پیچیدگی بروکراسی: فرایندهای ثبت و تأیید گاهی زمان‌بر بودند.

تأثیرات انحلال سامانه نیما و راه‌اندازی مرکز مبادله

  • تأثیر بر قیمت کالاها: نرخ توافقی ممکن است هزینه‌های وارداتی را افزایش دهد و به تورم در برخی کالاها منجر شود.
  • رشد بازار سرمایه: شرکت‌های صادراتی با سود بیشتر از نرخ واقعی‌تر ارز، می‌توانند شاخص بورس را تقویت کنند.
  • کاهش رانت: حرکت به سمت نرخ توافقی، فرصت‌های رانت‌جویی را کاهش می‌دهد.
  • چالش‌های کوتاه‌مدت: افزایش هزینه‌های وارداتی ممکن است در کوتاه‌مدت چالش‌هایی برای واردکنندگان ایجاد کند.

 

ارز نیمایی

 

اختلاف ارز نیمایی و ارز آزاد

ارز نیمایی تنها به تجار در راستای تامین ارز مورد نیاز تجارت اختصاص می‌یابد. لذا طبق شرایط واگذاری ارز نیمایی، این ارز به دانشجویان و مسافران اختصاص نمی‌یابد.

دانشجویان و مسافران برای تامین ارز مورد نیاز خود می‌توانند ارز دولتی یا ارز آزاد خریداری کنند.

قیمت ارز نیمایی 1404

قیمت ارز نیمایی توسط بانک مرکزی با هماهنگی وزارت صمت براساس عرضه و تقاضا و نرخ تورم تعیین می‌شود. جهت مشاهده قیمت لحظه‌ای به سایت اتحادیه طلا به نشانی tgju.org مراجعه کنید.

نحوه تعیین قیمت ارز نیمایی

سامانه ارز نیمایی با هدف کنترل نرخ ارز و ایجاد تعادل نسبی در بازار ارز راه‌اندازی شد. کنترل نرخ ارز نیمایی بر عهده بانک مرکزی و با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌گیرد. طبیعتاً میزان عرضه و تقاضا در بازار و همچنین تورم، در تعیین نرخ ارز نیمایی نقش مهمی ایفا می‌کند.

شناسه کالا چیست ؟

شناسه کالا چیست ؟

به دلیل افزایش سرقت و قاچاق کالا در حال حاضر هرگونه فعالیت تجاری در زمینه صادرات و واردات کالا صرفا در صورت داشتن شناسه کالا قابل اجرا است. بسیاری از افرادی که به تازگی وارد عرصه تجارت شده‌اند همواره با این پرسش مواجه می‌شوند که شناسه کالا چیست؟

به موجب آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز آن دسته از محصولات یا ارزهایی که شناسه (کد 13رقمی) ندارند جزو اقلام قاچاق و غیر قانونی محسوب می‌شوند. بنابراین کلیه افراد و سازمان‌هایی که در حیطه تجارت، واردات و صادرات فعالیت دارند بایستی بر اساس این ماده از آیین نامه عمل کرده و اقدام به اخذ شناسه کالا کنند

شناسه کالا چیست؟

کد شناسه کالا در واقع همان شناسه رهگیری است که روی هر یک از کالاها و اقلام ثبت می‌شود. در تعریفی که در آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون ذکر شده شناسنامه کالا مجموعه‌ای از فاکتورها و عناصر مختلف است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها شناسه کالا است.

شناسه کالا به عنوان یک امضاء دیجیتال برای هر محصول عمل می کند که امکان رهگیری و مدیریت هوشمند کالاها را در چرخه اقتصادی فراهم می سازد. فعالان اقتصادی برای استعلام شناسه کالا می توانند از طریق پلتفرم های دیجیتال معتبر مانند سامانه های وزارت صنعت، معدن و تجارت یا سامانه یکپارچه گمرک اقدام نمایند. در این فرآیند، وارد کردن اطلاعاتی نظیر مشخصات فنی، کد تعرفه و طبقه بندی کالا ضروری است. نحوه دریافت کد کالا نیز به صورت یک پروسه استاندارد طراحی شده که شامل مراحل ثبت الکترونیک درخواست، ارزیابی مدارک توسط کارشناسان ذی ربط و در نهایت صدور شناسه یکتا می باشد.

به موجب همین ماده اجرایی شناسه رهگیری کالا شماره‌ای متشکل از چندین رقم منحصربه‌فرد است که با پیگیری آن می‌توان به اطلاعات اصلی محصول یا کالا دست یافت. منظور از اطلاعات محصول نوع، رنگ کالا، جنس و شناسه‌هایی مانند IRC و IVc است.

اهمیت شناسه کالا در نظام اقتصادی کشور انکارناپذیر است، چرا که این شناسه نقش کلیدی در شفاف سازی زنجیره تامین، مبارزه با قاچاق کالا و تسهیل فرآیندهای گمرکی ایفا می کند. استعلام صحیح شناسه کالا نه تنها از بروز تخلفات تجاری جلوگیری می کند، بلکه به تولیدکنندگان و تجار کمک می نماید تا از مزایای قانونی مرتبط با کالای خود بهره مند شوند. از سوی دیگر، آگاهی از نحوه دریافت کد کالا برای کلیه فعالان اقتصادی یک ضرورت محسوب می شود، زیرا فقدان این شناسه می تواند به مشکلاتی مانند توقف ترخیص کالا، پرداخت جرایم یا حتی مصادره کالا منجر گردد.

ساختار کد شناسه کالا

کد شناسه کالا یک شماره یکتا و استاندارد است که برای هر کالا در زنجیره تأمین به شکل انحصاری استفاده می‌شود. این کد شامل اطلاعاتی مانند نوع، مدل، شرکت سازنده و ویژگی‌های محصول است. هدف از آن، رهگیری کالا، جلوگیری از قاچاق و تسهیل نظارت بر بازار است. در ایران، این کد در سامانه جامع تجارت ثبت شده و برای صدور فاکتور رسمی و ثبت در سامانه‌های گمرکی و مالیاتی الزامی است.

هدف از ایجاد شناسه کالا چیست؟

هدف اصلی از درج شناسه کالا روی هر نوع محصولی جلوگیری از برخی ارگان‌ها و نهادهای غیر معتبر و سو استفاده‌گر است. به عبارتی با انجام این کار امنیت کالاها افزایش یافته و فرایند تشخیص کالاهای اصل از کالای قاچاق تسهیل می‌گردد.

 

شناسه کالا

 

انواع کد شناسه کالا

شناسه اصالت کالا انواع مختلفی دارد که هر کدام برای دسته بندی خاصی از محصولات به کار می‌روند. از جمله انواع شناسه کالا می‌توان به موارد ذیل پرداخت:

  • شناسه اصالت کالا
  • شناسه IRC
  • شناسه IVC
  • شناسه IMEI
  • شناسه GTIN
  • شناسه VIN

شناسه اصالت کالا یا همان شناسه داخلی

حال که دانستیم کد شناسه کالا چیست، به توضیح انواع کدهای رهگیری بپردازیم. شناسه اصالت کالا یکی از انواع شناسه کالا است که شامل یک کد 13 رقمی بوده و مبنی بر نظام طبقه‌بندی محصولات است. این نوع از کد شناسه کالا توسط شرکت صاحب پروانه صادر شده و بر روی محصول درج می‌شود. هدف اصلی از درج این شناسه روی کالاها سهولت پیگیری اصالت کالا از جانب ارگان‌ها و مشتریان است.

شناسه IRC و کاربرد آن

این شناسه تنها از سمت سازمان غذا و دارو، درمان و آموزش پزشکی ایران به شرکت‌های داروسازی و فراورده در حوزه سلامت و بهداشت ارائه می‌شود. آن دسته از کالاهایی که دارای شناسه IRC هستند یعنی توسط وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تایید شده‌اند.

شناسه IVC و کاربرد آن

در خصوص مجوز تولید و صادر و وارد کردن محصولات دامپزشکی شناسه‌هایی تحت عنوان IVC روی این محصولات از سمت سامانه سازمان دامپزشکی ایران درج می‌شود. به بیانی واضح‌تر، در آن دسته از محصولاتی که مصارف حیوانی و گیاهی دارند از شناسه IVc به عنوان کد شناسه کالا استفاده می‌شود.

شناسه IMEI

این نوع از شناسه کالا بیشتر نزد مردم شناخته شده است. از شناسه IMEI در روی محصولاتی که حاوی سیم‌کارت یا شبکه ارتباطاتی سیار است استفاده می‌شود. به احتمال زیاد شما هم چندین بار از استعلام شناسه کالا از نوع IMEI به هنگام خرید و معاوضه گوشی تلفن همراه استفاده کرده‌اید.

شناسه GTIN

سازمان GSI یک سازمان بین‌المللی است که شناسه GTIN را ارائه می‌کند. این شناسه در بیش از 110 کشور دنیا بر روی کالاها درج می‌شود. این شناسه به طور معمول حاوی 8 الی 13 رقم است. اما در ایران با 14 رقم روی محصولات درج می‌شود. شناسه GTIN در ایران با پیش شماره 626 شروع شده و کمپانی و سازنده محصول نیز در سایت جهانی GSI باید سالانه آن را شارژ کند.

کد شناسه کالا نوع VIN

این نوع از شناسه کالا انحصارا در صنعت خودروسازی استفاده شده و در بر گیرنده کلیه اطلاعات مربوط به یک خودرو است. شناسه VIN یک کد 17 کاراکتری است که از رقم و حروف تشکیل شده است. در سامانه شناسه کالا باید 11 رقم اول آن وارد شود. اهمیت درج این شناسه روی خودرو زمانی مشخص می‌شود که خودروی مورد نظر از سوی شرکت سازنده به کارخانه ارسال می‌شود تا تغییراتی روی آن انجام شود. همچنین این شناسه در مواقع سرقت خودروها کاربرد بسیار ویژه‌ای دارد.

مراحل دریافت کد شناسه کالا

مراحل دریافت شناسه کالا در ایران به صورت زیر است:

  1. ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت
  2. ثبت اطلاعات محصول
  3. بارگذاری مستندات
  4. بررسی و تایید اطلاعات
  5. دریافت شناسه کالا
  6. استفاده از شناسه کالا

این مراحل برای تمامی تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها ضروری است و باید با دقت کامل انجام گیرد تا از مشکلات قانونی و تجاری پیشگیری شود.

کارنه تیر

کارنه تیر

کارنه تیر سندی گمرکی است که برای ترانزیت بین‌المللی کالا در کشور مبدا صادر می‌شود و باعث می‌شود کالا به صورت پلمپ شده از خاک کشورهای بین راه عبور کند. جهت تسریع در حمل و نقل بین‌المللی و حذف شدن تشریفات گمرکی، کنوانسیونی گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها تحت کارنه تیر به ابتکار اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل جاده‌ای در سال ۱۹۵۹ تشکیل شد و در سال ۱۹۷۵ جای خود را به کنوانسیون دیگری با همین نام داد.

در حمل و نقل بین المللی جاده ای، وسایل نقلیه و كالاها برای عبور (ترانزیت) از خاك هر كشور باید در مرز ورودی، پس از تنظیم اظهارنامه ترانزیت مورد بازرسی گمركی قرار گیرد و صاحب كالا بسته به مقررات داخلی آن كشور سپرده نقدی یا ضمانت نامه تودیع كند و در اظهارنامه متعهد شود كه كالا تا موعد مقرر در پروانه ترانزیت از مرز خروجی تعیین شده خارج خواهد شد. در اغلب موارد این تشریفات گمركی سبب تاخیر و معطلی وسیله نقلیه می شود و هزینه های اضافی به بار می آورد، ضمن اینكه احتمال دارد كالا در این میان خسارت دیده یا سرقت شود.

به منظور تسریع در حمل و نقل بین المللی، كاستن از تشریفات گمركی و جلوگیری از خسارت های احتمالی در جریان ترانزیت بین المللی كالا، كنوانسیونی تحت عنوان ((كنوانسیون گمركی مربوط به حمل و نقل بین المللی كالا در جاده ها تحت كارنه های تیر)) به ابتكار اتحادیه بین المللی حمل و نقل جاده ای در سال 1959 منعقد شد كه در سال 1975 جای خود را به كنوانسیون دیگری با همین عنوان داد.

طبق این كنوانسیون سندی برای ترانزیت بین المللی كالا صادر می شود كه كارنه تیر یا دفترچه تیر نام دارد و بدین منظور اعضای كنوانسیون موظف هستند، سازمانی را برای صدور كارنه تیر و تضمین پرداخت هزینه های ناشی از تخلفات از مقررات كنوانسیون تعیین کنند.

به موجب قانون الحاق ایران به كنوانسیون مزبور، مورخ 1363 ، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن به عنوان موسسه صادركننده و ضامن كارنه تیر مشخص شده است.

كارنه تیر به زبان فرانسه چاپ می شود، مع هذا ممكن است دارای صفحات اضافی شامل ترجمه متن كارنه به زبان كشور محل صدور باشد. كارنه تیر كه برای موسسات حمل و نقل مورد تایید و صرفا” برای حمل جاده ای كالا صادر می شود، فرم استانداردی دارد. برای كالاهای هر وسیله نقلیه، تركیبی از وسایل نقلیه (وسایل نقلیه متصل شده به یكدیگر) یا برای چندین كانتینر كه بر روی یك وسیله نقلیه یا تركیبی از آنها بار شده اند، یك كارنه تیر صادر می شود كه فقط برای یك سفر معتبر است. بر روی كارنه شماره اسناد جداشدنی برای كنترل گمركی و اسناد تصفیه برای عملیات حمل و نقل ذكر شده است. تعداد برگه های كارنه تیر بر حسب تعداد كشورهای واقع بین مبدا و مقصد كالا بین حداقل 6 و حداكثر 20 برگ متفاوت است. این صفحات دارای شماره های 1و2 هستند كه آنها را اصطلاحا” وله (volet) می نامند و بر روی آنها تمام مشخصات كالا ذكر می شود.

در صورتی كه كالا فقط بین یك گمرك مبدا و یك گمرك مقصد حمل شود كارنه باید حداقل دارای دو برگ برای كشور مبدا و دو برگ برای كشور مقصد و دو برگ برای هر كشوری باشد كه از آن عبور می كند، برای هر محل اضافی جهت بارگیری یا تخلیه دو برگ دیگر لازم است.

به علاوه، طبق كنوانسیون تیر، لازم است كه وسیله نقلیه پس از بارگیری، در گمرك كشور مبدا بازرسی و لاك و مهر (سیم و سرب یا پلمپ) شود و پلاك های مستطیل شكل با علامت TIR در قسمت های جلو و عقب وسیله نقلیه نصب شوند. برای جلوگیری ازسوء استفاده، طرف های كنوانسیون باید نمونه مهرهائی را كه بكار می برند برای یكدیگر ارسال دارند. وسیله نقلیه و كانتینر خود نیز باید طبق استانداردهای مقرر در ضمائم كنوانسیون باشد.

تجارت

مشخصات سند کارنه تیر

کارنه تیر به زبان فرانسه چاپ می‌شود و ممكن است دارای صفحات اضافی مانند ترجمه متن كارنه به زبان كشور محل صدور باشد. مطابق با این کنوانسیون، سندی برای ترانزیت بین‌المللی کالا، با نام کارنه تیر یا دفترچه تیر صادر می‌شود.

افراد کنوانسیون موظف هستند سازمانی را برای صادر کردن کارنه تیر و تضمین پرداخت هزینه‌های ناشی از تخلفات تشکیل بدهند.

برای کالاهای هر وسیله نقلیه، ترکیبی از وسایل نقلیه یا برای تعدادی کانتینر که بر روی یک وسیله نقلیه یا ترکیبی از آن‌ها بار شده است، یک کارنه تیر صادر می‌گردد که البته فقط برای یک سفر معتبر است.

روی کارنه تیر، شماره اسناد جدا شدنی برای کنترل گمركی و اسناد تصفیه برای عملیات حمل و نقل ذكر شده است. تعداد برگه‌های این سند بر حسب تعداد کشورهایی که در بین مبدا و مقصد وجود دارد، حداقل 6 و حداکثر 20 برگ متفاوت است و بر روی آن‌ها مشخصات کالا نوشته شده است که به آنها volet گفته می‌شود.

اگر قرار بر این باشد که فقط کالا از بین یک گمرک مبدا و یک گمرک مقصد عبور کند، کارنه تیر باید حداقل دارای دو برگ برای محل مبدا و دو برگ برای محل مقصد و دو برگ برای هر کشوری که از آن عبور می‌کند و برای هر محل اضافی جهت بارگیری یا تخلیه دو برگ دیگر لازم است؛ که روی برگه‌های کارنه شماره ۱ و ۲ درج شده است.

اهداف سيستم کارنه تير

هر سیستمی اهداف مشخصی را دنبال می‌کند و در مورد اهداف سیستم کارنه تیر، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • در این سیستم، این امکان وجود دارد که کالا با داشتن کارنه تیر از طریق جاده حمل شود و بدون ارائه تضمینات اضافی نزد گمرکات بین راهی، از گمرک‌خانه در مبدا تا گمرک‌خانه مقصد ادامه یابد.
  • امکانات بهتر برای حمل و نقل و تجارت.
  • کاهش هزینه‌های جاده‌ای و همین طور کاهش تاخیر در عملیات سیستم ترانزیت کارنه تیر.
  • امکانات حرکت کالا طبق روش‌های یک شکل و استاندارد شده در کنترل و نظارت.
  • کنترل و نظارت گمرکی مشابه تحت مفاد کنوانسیون کارنه تیر.
  • ارتقا و توسعه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای و تجارت بین‌الملل.
  • برای صنعت حمل و نقل، کالا با حداقل دخالت مقامات ذیصلاح در مرزها عبور می‌کند.
  • کاهش در تاخیر و هزینه ترانزیت کالا.
  • اسناد ساده و استاندارد شده جهت ارائه تضمینات گمرکی در مرزهای ورودی برای گمرک.
  • تضمین حقوق و عوارض گمرکی تا سقف ۵۰۰۰۰ دلار در سیستم کارنه تیر.
  • فقط شرکت‌های حمل و نقل واجد شرایط مجاز به استفاده از سیستم تیر هستند که این کار سبب افزایش امنیت سیستم می‌شود.
  • نیاز کنترل فیزیکی کالا در مسیر ترانزیت کاهش می‌یابد.
  • ارائه امکانات بهتر جهت کنترل اسناد و مدارک توسط گمرک.
اینکوترمز چیست ؟

اینکوترمز چیست ؟

اینکوترمز یا اصطلاحات تجاری بین‌المللی (International Commercial Terms) شامل مجموعه‌ی از پیش تعریف شده‌ای از اصطلاحات تجاری است که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی در رابطه با قوانین تجاری بین‌المللی منتشر می‌شود. از این اصطلاحات به شکل گسترده در تراکنش‌ها و معاملات تجارت بین‌المللی استفاده شده و استفاده از آنها توسط نمایندگان تجاری، دادگاه‌ها، و همچنین وکلای بین‌المللی تشویق می‌شود. قواعد اینکوترمز در اصل با هدف منتقل کردن ساده وظایف، هزینه‌ها، و ریسک‌های مرتبط با حمل و نقل بین‌المللی و تحویل کالاها ایجاد شده و شامل مجموعه‌ای از اصطلاحات تجاری 3 کلمه‌ای است.

قواعد اینکوترمز توسط دولت‌ها، مقامات قضایی، و فعالان تجاری در سراسر جهان برای تفسیر پر استفاده‌ترین اصطلاحات تجارت بین‌المللی کاربرد دارد. آنها با هدف کاهش یا حذف ابهاماتی که به واسطه استفاده از زبان‌های گوناگون در کشورهای مختلف پیش می‌آیند ایجاد شده ‌اند. به همین دلیل اغلب در قراردادهای فروش بین‌المللی از آنها استفاده می‌شود. اولین سند منتشره از اصطلاحات تجاری بین‌المللی در سال 1923 منتشر شده است، و اولین سندی که با عنوان اینکوترمز منتشر شده مربوط به سال 1936 است.

چه کسی قوانین اینکوترمز را منتشر می کند؟

اتاق بازرگانی بین‌الملل (International Chamber of Commerce) که به اختصار به آن ICC گفته می‌شود از زمان تاسیسش در سال 1919 تاکنون متعهد به تسهیل تجارت بین‌المللی بوده است.
شیوه‌های مختلف باربری و تفاسیر گوناگون حقوقی بین معامله گران در سراسر جهان سبب شده تا مجموعه‌ای از قوانین و دستورالعمل‌های مشترک برای پیشگیری از هرگونه نزاع و اختلاف نظر ایجاد شود.

ICC برای پیشگیری از اختلافات احتمالی و در پاسخ به چنین مشکلاتی، اولین قوانین Incoterms را در سال 1936 منتشر کرد. از آن زمان تاکنون این قوانین حفظ و توسعه یافته و گاهی براساس مسائل روز بازرگانی دستخوش تغییر می‌شود. اینکوترمز تا به حال چندین بار اصلاح و آپدیت شده است. این تغییرات و آپدیت‌ها در سال‌های ۱۹۵۳، ۱۹۶۷، ۱۹۷۶، ۱۹۸۰، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ صورت گرفته است.

درست زمانی که مسئولان سازمان تجارت جهانی از انتشار قوانین اینکوترمز 2020 ابراز خوشحالی کردند، ICC صدمین سالگرد خود را در سال 2019 جشن گرفت.
گفتنی است که ایجاد تغییرات در این اساسنامه و جدیدترین ویرایش قوانین اینکوترمز، به نفع تجارت بین‌المللی است و به آماده سازی تجارت جهانی در آینده کمک شایانی خواهد کرد.

 

از کجا می‌توان با قوانین اینکوترمز 2020 آشنا شد؟

امروزه اینکوترمز در بستر جدید تجارت الکترونیک ICC در دو قالب چاپی و دیجیتالی در دسترس است. همچنین برای دسترسی آسان‌تر به این قوانین فارغ از هر نژاد و ملیتی، نسخه‌های جدید آن به تقریبا 29 زبان ترجمه شده اند که زبان فارسی نیز از این قضیه مستثنی نیست.

قوانین اینکوترمز 2020 که در یک ژانویه همین سال منتشر شدند، برای اولین بار توسط دکتر کوروش جعفرپور وکیل پایه یک دادگستری و عضو هیئت علمی دانشگاه به فارسی بازگردانده شد.
همچنین گفتنی است که کمیته‌های ملی ICC برای معرفی این قوانین، به راه اندازی رویدادهای مختلف و سمینارهای آموزشی در سراسر جهان می‌پردازند. آکادمی اتاق بازرگانی بین‌الملل نیز گاهی دوره‌های آنلاینی را همراه با ارائه گواهینامه مبنی بر همین موضوع برگزار می‌کند.

لازم است هر تاجری با این قوانین آشنا باشد چرا که آشنایی با قوانین اینکوترمز باعث جلوگیری از هزینه‌های هنگفت برای واردات کالا و همچنین مانع اتلاف وقت می‌شود. علاوه بر این با وجود این قوانین راحت تر و بدون اختلاف می توانند با تاجران دیگر کشورها وارد تجارت شوند. این تجارت‌ها و ارسال کالا میتواند از طریق ترانزیت بار صورت گیرد.

تجارت

 

قواعد اینکوترمز چه مواردی را شامل می‌شوند؟

موضوعات اصلی مورد بحث در قواعد اینکوترمز بسیار گسترده هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به هزینه‌ها، تعهدات قراردادی و ریسک‌ها اشاره کرد.

به طور کلی، قواعد اینکوترمز شامل مباحث زیر می‌باشند:

  • حدود مسئولیت طرفین را تعیین می‌کنند؛
  • هزینه‌های هر دو طرف قرارداد را تعیین می‌کنند؛
  • ریسک‌های محتمل تجاری موجود بین خریدار و فروشنده را مشخص می‌نمایند؛ و
  • از بروز اختلافات ناشی از تفسیر نادرست اصطلاحات بکار رفته در قراردادهای تجاری جلوگیری می‌نمایند.

به عبارت دیگر، قواعد اینکوترمز وارد رشته‌های مختلفی از بازرگانی از قبیل حمل کالا، ترخیص کالا، صادرات، واردات، تعیین مسئولیت پرداخت و تعیین ریسک حمل و نقل کالا در مراحل مختلف انتقال کالا شده‌اند.

اصطلاحات تعریف شده در اینکوترمز

برخی از اصطلاحات در اینکوترمز معنای متفاوتی دارند. اصطلاحات اینکوترمز به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

  • اصطلاحات اینکوترمز مناسب برای انواع روش‌های حمل
  • اصطلاحات اینکوترمز مناسب باربری دریایی و کشتیرانی

در ادامه پیش از معرفی اصطلاحات اینکوترمز مناسب برای انواع روش‌های حمل مخصوصا حمل و نقل دریایی، به معرفی مفاهیم کلی بسیار مهم در آن می‌پردازیم. بعضی از مهم‌ترین اصطلاحات اینکوترمز شامل موارد زیر می‌شود:

  • Delivery: یا تحویل، نقطه‌ای در معامله است که ریسک از بین رفتن یا آسیب کالاها از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود.
  • Arrival: یا تحویل، نقطه‌ای که در آن هزینه حمل پرداخت می‌شود.
  • Free: فروشنده متعهد می‌شود که کالاها را به نقطه‌ای برساند که از آنجا مورد حمل و نقل قرار گیرند.
  • Carrier: هر فردی که در قرارداد حمل و نقل، وظیفه حمل و نقل با قطار، جاده، هوا، دریا، رودخانه یا ترکیبی از این روش‌ها را بر عهده می‌گیرد.
  • Freight Forwarder: شرکتی که قرارداد باربری بسته یا در آن مشارکت می‌کند.
  • Terminal: هر محل سرپوشیده یا غیر سرپوشیده مثل انبار، پارکینگ، گاراژ کانتینرها یا ترمینال بار جاده‌ای، ریلی، یا هوایی.
  • To clear for export: دریافت گواهی ترخیص صادراتی بار و گرفتن جواز صادرات.

چرا از قوانین Incoterms در تجارت بین المللی استفاده کنیم؟

اگرچه بندهای دیگری مثل Harmonised Tariff Schedule در ایالت متحده آمریکا برای تجارت جهانی در سراسر جهان وجود دارد، هیچکدام به اندازه قوانین اینکوترمز مورد قبول عموم در سطح بین‌المللی قرار نگرفته اند!
همچنین برخلاف سیاست‌های تجاری در سطح ملی، این قوانین جهانی هستند و وضوح و قابلیت پیش بینی مسائل تجاری روز را فراهم می‌کنند.

دموراژ چیست؟

دموراژ چیست؟

از گذشته تا کنون، صنعت کشتیرانی یکی از حیاتی‌ترین مسیرهای ارتباطی برای تجار و بازرگانان محسوب می‌شود و نقش مهم و تأثیرات بسزایی در اقتصاد جهانی دارد. لذا واردات کالا و صادرات بسیاری از کشورها نیز از طریق کشتیرانی و حمل دریایی انجام می‌گیرد. آنچه حائز اهمیت است صادرات و واردات قانونی می‌باشد که در کشورهای مختلف از طریق گمرک انجام می‌شود، که دستورالعمل‌ها و مقررات واردات خاص خود را دارد که شرکت فراتجارت خلیج فارس و سایر شرکت‌های بازرگانی و تاجران ملزم به رعایت آن‌ها هستند.

دموراژ گمرکی چیست ؟

زمانی که شما کالایی را خریداری می‌کنید، برای حمل بار دریایی توسط کشتی، نیاز به کانتینر دارید. شرکت کشتیرانی که قصد حمل کالای شما را دارد، بارتان را درون کانتینر قرار می‌دهد. این کانتینر به‌صورت اجاره‌ای در اختیار شماست و به‌محض تخلیه کالا باید آن را عودت دهید. شرکت فراتجارت خلیج فارس با همکاری با شرکت‌های حمل‌ونقل معتبر، به شما در این فرآیند کمک می‌کند و از بروز مشکلاتی مانند دموراژ جلوگیری می‌نماید.

شرکت‌های حمل‌ونقل که به‌وسیله‌ کشتی محصولات مختلفی را بین کشورها جابه‌جا می‌کنند، معمولاً کانتینرها را با زمان معینی به شرکت‌ها یا مالکین بار اجاره می‌دهند. اگر صاحب کالا به‌موقع نسبت‌به ترخیص کالا از گمرک اقدام نکند، موظف است هزینه‌ای را بابت دیرکرد تحویل کانتینرها پرداخت کند. به این مبلغ که به‌عنوان جریمه برای صاحب کالا در نظر گرفته می‌شود، دموراژ (Demurrage) گفته می‌شود.

فری‌تایم در دموراژ به چه معناست؟

همان‌طور که گفتیم، دموراژ برای حمل و نقل دریایی و زمینی کاربرد دارد؛ زیرا در این روش‌ها از کانتینر برای بارگیری محموله‌ها استفاده می‌شود. وقتی شما کانتینرها را برای بارزدن محموله‌ها از شرکت‌های حمل و نقل زمینی و دریایی اجاره می‌کنید، در قرارداد هم باید زمانی را برای این اجاره و تحویل‌دادن کانتینر به شرکت مشخص کنید. شرکت فراتجارت خلیج فارس با ارائه مشاوره‌های دقیق به شما در این زمینه کمک می‌کند تا همه چیز به‌خوبی پیش برود.

شما باید تا پایان آن زمان، کانتینر را به شرکت تحویل دهید. به این زمان مشخص‌شده اصطلاحاً «فری‌تایم» می‌گویند. اگر از این زمان بگذرد و شما کانتینر را تحویل ندهید، مشمول جریمه می‌شوید. میزان این جریمه در شرکت‌های مختلف متفاوت است. فری‌تایم به دو نوع مبدأ و مقصد تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را برای شما توضیح می‌دهیم.

فری‌تایم مبدأ

فری‌تایم مبدأ به فاصله زمانی بین تحویل‌گرفتن کانتینر خالی و پس‌دادن آن به شرکت حمل و نقل اشاره دارد. این زمان دقیقاً در قرارداد ذکر می‌شود و نشان می‌دهد که شما چند روز از زمان تحویل‌گرفتن کانتینر تا بازپس‌دادن آن به شرکت کشتیرانی یا حمل و نقل زمینی وقت دارید. شرکت فراتجارت خلیج فارس به شما کمک می‌کند تا این زمان را به‌درستی مدیریت کنید.

فری‌تایم مقصد

به فاصله زمانی که گیرنده، کانتینر پر از محموله را تحویل می‌گیرد، تا زمانی که آن را تخلیه کند و به شرکت پس دهد، فری‌تایم مقصد می‌گویند. این زمان هم در قرارداد قید می‌شود و گیرنده وظیفه دارد محموله را سریع‌تر تخلیه کرده و کانتینرهای خالی را به شرکت کشتیرانی یا زمینی تحویل دهد.

هرچه زمان فری‌تایم را در قرارداد بیشتر ذکر کنید بهتر است، چون هزینه دموراژ احتمالی کاهش پیدا می‌کند. البته هزینه اجاره کانتینر برای روزهای بیشتر هم افزایش می‌یابد، اما این هزینه در مقایسه با دموراژ واقعاً ناچیز خواهد بود.

تفاوت بین دموراژ و دتنشن چیست؟

دموراژ (Demurrage) و دتنشن (Detention) دو اصطلاح رایج در حوزه حمل و نقل هستند که معمولاً با هم اشتباه گرفته می‌شوند. در ادامه تفاوت این دو را برای شما آورده‌ایم:

دموراژ: دموراژ به تأخیر در زمان تخلیه باری که روی کانتینرها قرار دارد گفته می‌شود. اگر محموله به مقصد برسد، اما به‌موقع کانتینرها را تخلیه نکنید و آن‌ها را به شرکت کشتیرانی تحویل ندهید، مشمول پرداخت جریمه‌ای به اسم دموراژ خواهید شد.

دیتنشن: دیتنشن به تأخیر در زمان بارگیری محموله‌ها در داخل کانتینرها اشاره دارد. وقتی با شرکت حمل و نقل قرارداد می‌بندید، زمانی را برای بارگیری محموله داخل کانتینر برای شما تعیین می‌کنند. اگر به‌موقع این کار را انجام ندهید جریمه می‌شوید، که به آن دیتنشن می‌گویند.

درواقع، تفاوت اصلی دموراژ و دیتنشن در مکان آن‌هاست. دموراژ در مقصد و دیتنشن در مبدأ اتفاق می‌افتد.

عوامل تأثیرگذار در دموراژ شدن بار در پروسه صادرات و واردات

در واردات و صادرات بار، پرداخت هزینه‌های اضافی مسئله‌ای کاملاً اجتناب‌ناپذیر است. به‌عنوان مثال برای صادرات تایوان به ایران، اگر بار موردنظرتان در کشور تایوان دیر تحویل گرفته شود، فردی که قرارداد امضا کرده است، باید هزینه دموراژ را بپردازد. عوامل متعددی در ایجاد دموراژ نقش دارند که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ایم:

  • ایجاد اختلاف بین صاحب کالا و شرکت کشتیرانی
  • به مشکل خوردن صاحب کالا از لحاظ ترخیص
  • افزایش زمان ترخیص کالا بیش از زمان تعیین شده در قرارداد
  • هزینه‌های معطلی در ترخیص و عدم آگاهی صاحب کالا از آن‌ها
  • دریافت نکردن سندهای مربوط به ترخیص کالا در زمان معین توسط صاحب کالا
  • توقف بیش از حد حامل به دلیل بازرسی کانتینر توسط افراد مختلف

بازرگانان باید با آگاهی از شرایط و قوانین تجارت بین‌الملل و شناسایی عوامل فوق، هزینه‌های اضافی مانند دموراژ را به حداقل برسانند. شرکت فراتجارت خلیج فارس می‌تواند با مشاوره و خدمات خود به این امر کمک کند.

معرفی بهترین روش‌های کاهش هزینه دموراژ

  • برای ترخیص کالای مورد‌نظر خود با باربری‌های مطمئن و کاربلد هماهنگ کنید تا در تخلیه با مشکلی مواجه نشوید.
  • همیشه برنامه‌ای جایگزین برای هر مرحله از جابه‌جایی و انتقال کالا داشته باشید.
  • در رابطه با قوانین بندر و مراحل ترخیص کالا اطلاعاتی به‌روز و کامل داشته باشید و از کمک ترخیص‌کاران گمرکی بهره ببرید.
  • باتوجه‌به شرایط فروش و تحویل بار، بندرگاه و مسیر مناسبی را انتخاب کنید.
  • از سلامت و صحت جزئیات کالا با موارد توافق شده قبل از باربری مطمئن شوید.
  • بندهای بارنامه را با‌دقت بررسی کنید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.

با درنظر گرفتن و لحاظ کردن موارد فوق می‌توانید امور گمرکی را راحت‌تر انجام داده و کانتینرها را در مدت زمان فری‌تایم و حتی قبل از آن به شرکت حمل‌ونقل تحویل دهید. به‌عنوان مثال می‌توانید با رعایت نکات ذکر شده تا حدی از پرداخت هزینه‌های گزاف دموراژ برای واردات جلوگیری کنید. شرکت فراتجارت خلیج فارس با ارائه خدمات کامل و مشاوره‌های تخصصی در این زمینه، به شما کمک خواهد کرد تا فرآیند واردات و صادرات خود را به بهترین نحو مدیریت کنید.